Korozyon Normları
Perşembe, Aralık 14, 2017
   
Yazı

Arama

Korozyon Normları

   Korozyon metallerin ortam ile kimyasal veya elektro kimyasal reaksiyonu sonucu malzeme özelliklerinin olumsuz yönde etkilenmesidir. 
Kimyasal korozyon metalin içinde bulunduğu ortamdaki diğer bir elementle doğrudan elektron alışverişinin söz konusu olduğu bir reaksiyondur. Metal genellikle ortamdaki oksijene elektron verir ve reaksiyon sonucu metal oksit oluşur. Anodik metal çözünmesi için metal yüzeyinin aktif olması, metalin elektrolitik olarak aşınmasını engelleyebilecek bir reaksiyonla karşılaşılmaması lazımdır.

   PasifleÅŸebilen malzemelerde ve özellikle oksijence zengin elektrolitlerde, çoÄŸu kez oksit olarak oluÅŸan pasif tabaka sayesinde anot akımı çok küçük bir deÄŸere düşer ve geniÅŸ bir potansiyel aralığında yaklaşık olarak sabit kalır. Bu ÅŸekilde korozyonun devam etmesi engellenir.

   Korozyon Biçimleri Malzemede korozyona baÄŸlı hasar baÅŸlıca üç biçimde gerçekleÅŸir: genel korozyon, noktasal korozyon ve korozyon çatlağı. Genel korozyon bütün yüzeyi etkilerken, noktasal korozyonda krater (pitting) yada iÄŸne ÅŸeklinde yerel çukurlar oluÅŸur veya yüzeyin altı oyulur. Genel korozyonda metal çözünmesi yavaÅŸtır ve ortaya çıkan korozyonun neden olduÄŸu maddelerden ötürü kolaylıkla fark edilerek önlem alınabilir. Ancak ulaşılamayan iç boÅŸluklarda görünümün bozulması izlenemeyeceÄŸinden tehlikeli olabilir. Noktasal korozyonda ise ortaya çıkan korozyonun yarattığı maddeler fark edilmeyecek kadar azdır, bundan dolayı parça delinip sızma gibi bir belirti görülmeden fark edilmez.

   Bu duruma gelindiÄŸinde ise sistemin bütününde dolaylı oluÅŸacak hasar, korozyon hasarının kendisinden çok daha ağır sonuçlara yol açabilir. Korozyon çatlakları ise en tehlikeli korozyon biçimi olup, noktasal korozyon gibi çok zor fark edilir. Mekanik zorlama altındaki çatlak uçlarında çentik etkisiyle oluÅŸan gerilme yığılmaları ile kesit daralması sonucu ortaya çıkan aşırı zorlama, kırılmaya yol açabilir. Korozyon çatlağının hem tane sınırlarından hem de tane içlerinden ilerlemesi mümkündür.   Korozyon Türleri   Korozyon türlerini mekanik zorlamasız ve mekanik zorlamalı olmak üzere iki ana baÅŸlıkta toplayabiliriz.   Mekanik zorlamasız korozyon türleri: Temas korozyonu, deriÅŸiklik pili, aralık korozyonu ve ayırımlı korozyon ÅŸeklinde sıralanabilir.

Korozyon Biçimleri
   Malzemede korozyona baÄŸlı hasar baÅŸlıca üç biçimde gerçekleÅŸir: genel korozyon, noktasal korozyon ve korozyon çatlağı. Genel korozyon bütün yüzeyi etkilerken, noktasal korozyonda krater (pitting) yada iÄŸne ÅŸeklinde yerel çukurlar oluÅŸur veya yüzeyin altı oyulur. Genel korozyonda metal çözünmesi yavaÅŸtır ve ortaya çıkan korozyonun neden olduÄŸu maddelerden ötürü kolaylıkla fark edilerek önlem alınabilir. Ancak ulaşılamayan iç boÅŸluklarda görünümün bozulması izlenemeyeceÄŸinden tehlikeli olabilir. Noktasal korozyonda ise ortaya çıkan korozyonun yarattığı maddeler fark edilmeyecek kadar azdır, bundan dolayı parça delinip sızma gibi bir belirti görülmeden fark edilmez. Bu duruma gelindiÄŸinde ise sistemin bütününde dolaylı oluÅŸacak hasar, korozyon hasarının kendisinden çok daha ağır sonuçlara yol açabilir. Korozyon çatlakları ise en tehlikeli korozyon biçimi olup, noktasal korozyon gibi çok zor fark edilir. Mekanik zorlama altındaki çatlak uçlarında çentik etkisiyle oluÅŸan gerilme yığılmaları ile kesit daralması sonucu ortaya çıkan aşırı zorlama, kırılmaya yol açabilir. Korozyon çatlağının hem tane sınırlarından hem de tane içlerinden ilerlemesi mümkündür.

Korozyon Türleri
   Korozyon türlerini mekanik zorlamasız ve mekanik zorlamalı olmak üzere iki ana baÅŸlıkta toplayabiliriz.

Mekanik zorlamasız korozyon türleri:

k_tur

Temas korozyonu, derişiklik pili, aralık korozyonu ve ayırımlı korozyon şeklinde sıralanabilir.

Temas korozyonu veya temas pilinde anotla katot arasındaki elektrik direnci genellikle çok küçüktür, yani kısa devre bulunmaktadır. Bu durumda anot ve katot iki ayrı parça ise makro temas pili oluşur ve üniform bir genel korozyon görülür. Bu tür korozyon heterojen bir karışımın değişik içyapı bileşenleri arasında ortaya çıkabileceği gibi sıvı içindeki metal birikintiler ile sıvıyı taşıyan kap veya boru arasında ortaya çıkabilir ve her iki durumda da noktasaldır. Derişiklik pili elektrolit içindeki belirli maddelerin homojen olmayan derişikliklerinden kaynaklanır. En sık rastlana derişiklik pili elektrolite oksijen girişinin çeşitli bölgelerde farklı olmasından ileri gelen havalandırma pilidir. Ayırımlı korozyonda belirli içyapı bileşenleri, tane sınırına yakın bölgeler veya bazı alaşım elemanları elektrolitte öncelikle çözünürler. Taneler arası korozyon ayırımlı korozyon için bir örnektir. Ayırımlı korozyonun özel halleri kır dökme demirdeki süngerleşme ve pirinçteki çinkosuzlaşmadır. Bu durumda parça dış biçimini korur, ancak dayanımını kaybeder.

Mekanik zorlamalı korozyon türleri:

k_tur2

Gerilme korozyonu, hidrojen gevrekliği ve korozyon yorulması sıralanabilir.

Gerilme korozyonu elektrolit içinde bulunan ve bir çatlak baÅŸlangıcı taşıyan parça üzerine çekme gerilmelerinin etkimesi ile ortaya çıkar. Gerilme nedeniyle hareket eden dislokasyonların yüzeyde meydana getirdiÄŸi kayma eÅŸikleri, korozyon yavaÅŸlatıcı oksit vb. tabakanın sürekliliÄŸini bozar. 
Hidrojen gevrekliÄŸinde katodik reaksiyon sonucu ortaya ç›kan hidrojen iyonlarının malzeme içine yayılması ve daha sonra malzeme içi mikro boÅŸluklarda hidrojen molekülünü meydana getirirken iç gerilmelere ve dolayısıyla çatlaklara yol açması söz konusudur. Korozyon yorulmasında ise gerilme korozyonunun mekanizması büyük ölçüde aynen geçerlidir. 
Yalnız yorulma zorlamaları altında yüzeyde çıkıntı ve girintiler, yani uçlarında dislokasyon yoğunluğu yüksek olan derin çatlak başlangıçları her zaman oluştuğundan, korozyon yorulmasının görülmesi için belli bir elektrolitin bulunması gerekmez. Şehir suyu dahi yorulma dayanımının önemli ölçüde azalmasına yol açabilir.

Korozyon yorulması hemen hemen her zaman taneler içi çatlaklar şeklinde ilerler. Mekanik zorlama altındaki korozyon türlerine ek olarak iki katı maddenin sürtünmesi sonucu ortaya çıkan sürtünme korozyonu, akan sıvılar içinde oluşan erozyon korozyonu ve kavitasyon korozyonu sıralanabilir. Sürtünme korozyonunda özellikle mekanik aşınma ile kopan yüzey parçacıkları korozyona uğrayarak uyum pası diye adlandırılan korozyonun yarattığı maddeleri oluştururlar. Erozyon ve kavitasyonda ise metal yüzeyindeki koruyucu tabaka bozularak korozyon hasarı ortaya çıkar.

Metallerin Korozyon Davranışı
Anodik metal çözünmesi için metal yüzeyinin aktif olması, metalin elektrolitik olarak aşınmasını engelleyebilecek bir reaksiyonla karşılaşılmaması lazımdır. PasifleÅŸebilen malzemelerde ve özellikle oksijence zengin elektrolitlerde, çoÄŸu kez oksit olarak oluÅŸan pasif tabaka sayesinde anot akımı çok küçük bir deÄŸere düşer ve geniÅŸ bir potansiyel aralığında yaklaşık olarak sabit kalır. Bu ÅŸekilde korozyonun devam etmesi engellenir.   
Korozyondan Korunma
Korozyondan aktif korunmada elektrolitin deÄŸiÅŸtirilmesi, koruyucu anot kullanılması ve dış elektrik potansiyeli uygulanması ile doÄŸrudan doÄŸruya korozyon reaksiyonları azaltılır. 
Bir elektrolitin etkinliÄŸini azaltmak üzere inhibitör denilen kimyasal maddeler eklenebilir veya kapalı devre sistemlerde su, oksijence fakirleÅŸtirilebilir. Koruyucu anot veya dış gerilim uygulaması ile korunmak istenen malzeme katot haline getirilir. Korozyondan pasif korunma olarak elektroliti korunacak metalden uzak tutan her türlü önlem anlaşılır. 
Yaygın olarak kullanılan yöntemler arasında organik (yağ, balmumu, plastik), metal olmayan-inorganik (oksitler, fosfatlar, seramikler, emaye) ve metal yüzey koruma kaplamalar› sıralanabilir. Tasarım sırasında da korozyondan korunma amaçlı tedbirler alınabilir. Farklı potansiyele sahip malzemeler arasındaki korozyon, ara yalıtkan tabakalar ile engellenebilir.




Haberler

 


Kimyasal bilgi sistemi menüsünden :
Dönüşüm Tabloları , Ayrışım Cetveli ,
Atomik Ağırlıklar gibi bilgilere ulaşabilirsiniz.


Sektörde bir ilk olacak olan Galvano Center ile ;
galvaniz kimyasalları ve tüm yan ürünlerine
tek bir çatı altında ulaşabileceksiniz.
Ayrıntılar için tıklayınız.

 

Firmalarımız

galvo

Login Form